παζλ, τεύχος 7, ιούνης 2016

 διαβάστε όλο το τεύχος [pdf] και σε μορφή φυλλαδίου [pdf]

μη γίνει η καταπίεση συνήθεια και η υποτίμηση κανονικότητα

Ανάμεσα στις συνεχείς κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις τους τελευταίους μήνες, επιχειρείται η επέκταση και η σταθεροποίηση της κρατικής διαχείρισης των μεταναστών. Σκοπός της κυριαρχίας είναι να εμπεδωθεί κοινωνικά και να φυσικοποιηθεί η υποτίμηση της ζωής και η απανθρωποποίηση τους, ώστε να προσλαμβάνεται η συνθήκη αυτή ως κομμάτι της κανονικότητας, χωρίς αμφισβήτηση. Ανάχωμα σε αυτή την εξέλιξη, στέκεται η αλληλεγγύη, που βοηθά να σταθεί στα πόδια του, τόσο αυτόν που τη δέχεται, όσο και αυτόν που τη δίνει, ανοίγοντας προοπτικές απελευθέρωσης για όλα τα καταπιεσμένα κοινωνικά κομμάτια. Η επικράτηση της αλληλεγγύης, αποτελεί στοίχημα για το σύνολο του ανταγωνιστικού κινήματος.

Μετά το κλείσιμο των συνόρων και την εγκατάσταση των στρατοπέδων συγκέντρωσης κλειστού και ανοιχτού τύπου (hot spots, relocation camps), η κρατική διαχείριση περνάει σε νέα φάση με την υπογραφή της συμφωνίας ελλάδας- ε.ε.- τουρκίας. Το πλάνο περιλαμβάνει τον έλεγχο των συνόρων από τη frontex, την υποχρεωτική -και άρα βίαιη- μεταφορά των μεταναστών στα στρατόπεδα που έχουν στηθεί στην ηπειρωτική χώρα, άμεση απέλαση στην τουρκία όσων δεν δικαιούνται άσυλο και τον απόλυτο έλεγχο της κατάστασης από το κράτος και τις φιλικές του δομές.

Το κράτος κάνει ξεκαθάρισμα ανάμεσα στις φιλικές-συγγενικές του δομές, οι οποίες είναι ελεγχόμενες και λειτουργούν σύμφωνα με το δικό του διαχειριστικό πλαίσιο, και στις δομές που είναι ανταγωνιστικές προς αυτό. Πολλές από τις μκο που αναλαμβάνουν τη διαχείριση κέντρων κράτησης, αποδεδειγμένα πλέον, σχετίζονται με το σύριζα αλλά και με πασοκ-νδ. Οι αυτοοργανωμένες δομές σε νησιά και σύνορα είτε αδειάζουν και κλείνουν, είτε εκκενώνονται παρά τις αντιστάσεις, ενώ επιχειρήσεις καταστολής γίνονται και στο μητροπολιτικό πεδίο. Ωστόσο, στο διάστημα που μεσολάβησε από το χειμώνα μέχρι και σήμερα, στις μητροπόλεις ξεπηδούν συνεχώς νέες καταλήψεις στέγης.

Ο έλεγχος των σημείων όπου αυθόρμητα και αναγκαστικά συγκεντρώνονται μεγάλοι αριθμοί μεταναστευτικού πληθυσμού είναι στρατηγικής σημασίας για το κράτος. Καταυλισμοί σε λιμάνια και σύνορα, που μπορούν να λειτουργήσουν προωθητικά για την ανάπτυξη αντιστάσεων και συλλογικών μορφών αγώνα εκ μέρους των μεταναστών αλλά και να τους συνδέσουν με κινηματικά κομμάτια αλληλέγγυων, εκκενώνονται βίαια από το κράτος. Χαρακτηριστικές είναι οι εκκενώσεις του λιμανιού του πειραιά και της ειδομένης: και στις δύο περιπτώσεις αρχικά επιχειρήθηκε η μεταφορά των μεταναστών σε στρατόπεδα μέσω της παραπλάνησής τους. Αφού αυτό απέτυχε, ακολουθήθηκε στρατιωτικό σχέδιο ξεκινώντας με την εκδίωξη των αλληλέγγυων κομματιών από την περιοχή, την απομάκρυνση των μέσων πληροφόρησης και τελικά τη βίαιη εκκένωση.

Το τελευταίο διάστημα επανεμφανίζεται η φασιστική δράση είτε με τη μορφή οργανωμένων φασιστικών ομάδων και κομμάτων, είτε με διάχυτη κοινωνική μορφή ως αγανακτισμένοι πολίτες, επιτροπές γειτονιάς, πατριώτες κλπ. Η επανεμφάνιση αυτή έχει να κάνει τόσο με την εξέλιξη της δίκης της χα, όσο και με το κλείσιμο του ματιού από το κράτος για την αντεπίθεση ενάντια σε μετανάστες και αλληλέγγυους. Η εκκένωση του λιμανιού της χίου από μετανάστες και οι πολλαπλές επιθέσεις στην αλληλέγγυα δομή Soli Cafe είναι ενδεικτική της συνεργασίας αστυνομίας, λιμενικού, δήμου, εμπορικού επιμελητηρίου, αφεντικών, φασιστών και των συντηρητικών κομματιών της τοπικής κοινωνίας.

Η τρέχουσα συγκυρία χαρακτηρίζεται από αντιφάσεις που δημιουργούν ασάφεια σε δύο επίπεδα. Στα όρια ανάμεσα στη συντηρητική φιλανθρωπία και την ανταγωνιστική αλληλεγγύη, καθώς και στη διάκριση μεταξύ των δομών στήριξης των μεταναστών που υποκαθιστούν τις λειτουργίες του κράτους και εκείνων που λειτουργούν επιθετικά προς το ξεπέρασμα του. Οι αντιφάσεις αυτές προκύπτουν καθώς σήμερα ο βαθμός πολιτικής συγκρότησης και οι δυνατότητες στήριξης κοινωνικών αντιδομών καθιστούν αδύνατη τη συνολική κάλυψη των αναγκών. Ταυτόχρονα, δεν υφίστανται οι προϋποθέσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο ξεπέρασμα του καπιταλισμού και των κρατικών πολιτικών που προκαλούν τον ξεριζωμό χιλιάδων ανθρώπων.

Η κυριαρχία θέλει τους μετανάστες αόρατους, αποκομμένους από τον ιστό της καθημερινής ζωής. Γι’ αυτό επιλέγει να τους σκορπίσει σε κέντρα κράτησης διαφορετικών περιοχών. Όμως οι πολιτικές του κράτους δεν εμποδίζουν τους μετανάστες να οργανώνονται από το μηδέν και να παίρνουν το δρόμο της συλλογικής ανυπακοής και της αντίστασης ενάντια στις άθλιες συνθήκες διαβίωσης και εγκλεισμού. Οι πολύ σημαντικές αυτές αντιστάσεις λαμβάνουν διάφορες μορφές: συντονισμένες διαμαρτυρίες και απεργίες πείνας -όπως στο κέντρο κράτησης ελληνικού- γενικευμένες εξεγέρσεις με συγκρούσεις -όπως στη μόρια λέσβου- γκρέμισμα και πέρασμα των συνόρων -όπως στην ειδομένη.

Για μας, οι αντιφάσεις της τρέχουσας συγκυρίας μπορούν να ξεπεραστούν, αν λάβουν ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά. Να συμβάλουμε και να συνταχθούμε με τους μετανάστες για το γκρέμισμα των συνόρων και την ελεύθερη μετακίνηση. Να αρνηθούμε τον εγκλεισμό τους σε οποιασδήποτε μορφής στρατόπεδο συγκέντρωσης. Να ανοίξουμε τις γειτονιές και να τους στηρίξουμε με καθημερινές σχέσεις στην κοινωνική ενσωμάτωση. Να σταθούμε πλάι τους σε κάθε αγώνα για ζωή και να συμβάλουμε στη ριζοσπαστικοποίηση τους. Ο ορίζοντας της αλληλεγγύης να συγκρουστεί ρητά με την καρδιά των πολιτικών του κράτους, τα συμφέροντα του κεφαλαίου και κάθε φασιστικό στοιχείο.